Luật bóng rổ mới nhất | Những quy định cách chơi bóng rổ

Luật nhảy tranh bóng

Trọng tài tung bóng lên cao theo đường thẳng đứng đứng giữa hai đấu thủ của 2 đội. Trong khi nhảy tranh bóng 2 đấu thủ của 2 đội sẽ đứng cả hai chân trong nửa vòng tròn gần rổ của đội mình. Bóng có thể được chạm bởi một hoặc nhiều bàn tay của một hoặc hai người nhảy tranh bóng

Các trường hợp nhảy tranh bóng

• Khi cả hai bên cùng phạm lỗi tại một thời điểm.
• Khi bóng sống bị kẹt tại bảng rổ trong 1 pha ném bất kỳ.
• Đầu mỗi một hiệp đấu, trọng tài cho nhảy tranh bóng ở vòng tròn giữa sân – đây được gọi là giao bóng.
• Khi cả 2 bên cùng giữ bóng: Có một hoặc nhiều đấu thủ của cả 2 đội giữ chặt bóng những không có đấu thủ nào giành được.

Xử phạt tranh bóng

Các trường hợp bị phạm luật tranh bóng trong bóng rổ như:

• Chạm bóng quá hai lần.
• Khi nhảy tranh bóng dẫm vạch.
• Khi bóng chưa lên tới điểm cao nhất, đã có một trong 2 đấu thủ nhảy tranh bóng chạm tay hoặc ra khỏi vị trí tranh bóng.
• Có hành động thô bạo hoặc động tác cản trở đến động tác tranh bóng của đối phương: đẩy người người, dẫm lên chân đối phương…

Những trường hợp này trọng tài sẽ quyết định trao bóng cho đối phương phát bóng biên gần với vị trí phạm luật.

Luật ném biên

Các trường hợp được ném biên khi bóng ở ngoài sân qua vạch biên. Vị trí ném biên ở gần nơi phạm luật và không phát bóng biên ở ngay phía sau bảng rổ.

Luật cách tính điểm

Các pha ném bóng được tính điểm khi bóng lọt vào rổ từ phía trên xuống

• Cú ném phạt được tính 1 điểm.
• Cú ném bóng vào rổ ở trong vòng tròn 6,25 m được tính 2 điểm.
• Cú ném bóng vào rổ ở ngoài vòng tròn 6,25 m được tính 3 điểm.

Nếu một đấu thủ vô tình có pha ném bóng vào rổ của mình, lúc đó điểm sẽ được tính cho đội trưởng của đối phương. Nếu cố tình ném bóng vào rổ của mình nhiều lần là sẽ bị phạm luật.

Luật phòng thủ

• Khi bóng ở trong rổ, các đấu thủ phòng thủ không được chạm rổ hoặc chạm bóng.
• Khi ném rổ đấu thủ phòng thủ hoặc tấn công, không được chạm bóng khi bóng ở trên và trên đường bay xuống hoặc ngang vòng rổ.
• Khi bóng được ném và chạm vòng rổ thì các đấu thủ đội phòng thủ không được chạm bảng hoặc chạm rổ.

Luật ném phạt

Người ném phạt

• Người nào bị đấu thủ đối phương phạm lỗi sẽ được thực hiện ném phạt. Không được thay thế người ném trừ trường hợp bị chấn thương và phải rời sân. Lúc đó đấu thủ vào thay thế sẽ được ném phạt thay. Nếu không có người thay thế hoặc hết lượt thì đội trưởng sẽ chỉ định người ném phạt thay.
• Khi có lỗi kỹ thuật thì đội trưởng sẽ có quyền chỉ định người ném phạt.

Quy định ném phạt

• Khi ném phạt cần đứng ở giữa trong vòng tròn, sau đường ném phạt.
• Bóng được ném trong vòng 5 giây kể từ thời điểm trọng tài trao bóng cho người ném.
• Có thể dùng mọi kỹ thuật ném rổ tại vị trí.

Luật dẫn bóng

Vận động viên khi đã khống chế được bóng: Tiếp tục làm động tác đập, hất lăn bóng đi. Sau đó bắt bóng lại, lúc này chỉ được phép ném rổ hoặc chuyền bóng. Nếu tiếp tục dẫn bóng thì phạm luật hai lần dẫn bóng.

Những trường hợp phạm luật

• Dùng cả hai tay khi dẫn bóng tiếp xúc bóng một lúc
• Hất bóng liên tục trên không khi đang dẫn bóng bình thường.
• Khi dẫn bóng mà ngửa tay đón bóng rồi lại tiếp tục dẫn.

Xử lý của trọng tài

Cho đối phương phát bóng biên ở tại vị trí gần xảy ra phạm luật, không được phát bóng biên ở ngay sau bảng rổ.

Luật chạy bước

• Luật bóng rổ – Chạy bước là di chuyển trái luật trong bất kỳ hướng nào của một hoặc cả hai bàn chân vượt quá những giới hạn đã được nói đến trong điều luật này khi cầm bóng sống trên sân.
• Một chân trụ được xác định khi một đấu thủ cầm bóng sống trên sân, bước 1 hoặc nhiều bước về bất cứ hướng nào với cùng một chân trong lúc chân kia được giữ ở điểm tiếp xúc với mặt sân gọi là chân trụ.

Trường hợp phạm luật

• Khi bắt đầu dẫn bóng, bàn chân trụ không được nhấc lên trước khi bóng rời khỏi tay, nếu chân trụ nhấc lên trước khi bóng rời tay thì phạm luật chạy bước.
• Trong một lần chuyển bóng hoặc một lần ném rổ, bàn chân trụ có thể nhấc lên, trước khi chân trụ chạm mặt sân thì bóng phải rời khỏi tay. Nếu chân trụ chạm lại mặt sân mà bóng chưa rời tay thì phạm luật chạy bước.

Xử lý của trọng tài:

Cho đối phương phát bóng biến gần nơi xảy ra phạm luật, không được phát biên ngay sau bảng rổ.

Luật 3 giây

Một đấu thủ của đội kiểm soát bóng sống trên sân và đồng hồ thi đấu đang chạy không được ở trong khu vực giới hạn của đối phương liên tục quá 3 giây. Nếu vi phạm thì phạm luật 3 giây.

Xử lý của trọng tài:

Cho đối phương phát bóng biên ở gần nơi xảy ra phạm luật, không phát bóng biên ngay sau bảng rổ.

Những trường hợp không phạm luật 3 giây

• Bóng chết
• Bóng bật bảng trở lại.
• Bóng ở trên không sau khi ném rổ.
• Tuân thủ ở trong khu vực giới hạn chưa đến 3 giây được phép dẫn bóng ném rổ.

Luật 5 giây

Một đấu thủ cầm bóng quá 5 giây khi bị đối phương kèm sát có vị trí khoảng cách 1 cánh tay (1m) mà không chuyền bóng nhồi bóng hay ném rổ sẽ vị phạm luật 5 giây.

Xử lý của trọng tài

Cho đối phương phát bóng biên ở gần nơi xảy ra phạm luật, không phát bóng biên ngay sau bảng rổ.

Luật 8 giây

Bất cứ khi nào một 1 đấu thủ giành được quyền kiểm soát bóng sống ở phần sân nhà. Trong vòng 8 giây phải đưa bóng sang sân đối phương. Nếu không sẽ phạm luật 8 giây.

Xử lý của trọng tài:

Cho đối phương phát bóng biên ở gần nơi xảy ra phạm luật, không phát bóng biên ngay sau bảng rổ.

Luật 24 giây

Bất cứ khi nào một đấu thủ giành được quyền kiểm soát bóng sống ở trên sân thì trong vòng 24 giây đó phải ném rổ. Nếu trái lệ sẽ phạm luật 24 giây.

Bất cứ khi nào 1 đội giành được quyền kiểm soát bóng sống trên sân, thì trong 24 giây phải ném rổ. Nếu không sẽ phạm luật 24 giây.

Xử lý của trọng tài:

Cho đối phương phát, bóng biên ở gần nơi xảy ra phạm luật, không phát bóng biên ngay sau bảng rổ.

Các lỗi xử phạt khi thi đấu bóng rổ

Lỗi va chạm

Là lỗi của một đấu  thủ có liên quan đến va chạm trái luật đối với đối phương kể cả có bóng hoặc không có bóng, bóng sống hay bóng chết. Ví dụ như: Chặn người, đẩy, nắm giữ, đánh tay …

Xử phạt

Trong mọi trường hợp một lỗi cá nhân sẽ tính cho người phạm lỗi và:

Nếu phạm lỗi vào cầu thủ có động tác ném rổ thì :

+ Nếu bóng không vào rổ thì được ném 2,3 quả phạt đền, tùy theo vị trí ném rổ trước khi bị phạm lỗi.

+ Bóng vào rổ được tính điểm và được ném thêm một quả phạt đền.

– Nếu phạm lỗi vào đấu thủ không có động tác ném rổ :

+ Nếu xử phạt lỗi đồng đội thì ( lỗi đồng đội- xử phạt ) được áp dụng.

+ Trận đấu được tiếp tục bằng phát bóng biên của đội không phạm lỗi ở gần nơi xảy ra phạm lỗi.

Lỗi phản tinh thần thể thao

Là lỗi cá nhân của một đấu thủ mà theo nhận định của trọng tài đấu thủ đó đã cố ý phạm lỗi đối với đối phương. Hoặc 1 đấu thủ tái phạm lỗi phản tinh thần thể thao thì sẽ bị trục xuất.

Xử phạt

1. Ghi một lỗi phản tinh thần thể thao cho người phạm lỗi.
2. Cho đội không phạm lỗi được ném một hoặc nhiều quả phạt và sau đó được phát bóng biên, số quả ném phạt được tính như sau :

   • Nếu lỗi phạm vào đấu thủ có động tác ném rổ bóng không vào rổ thì tùy theo vị trí ném rổ mà cho ném 2, 3 quả phạt đền.
   • Nếu lỗi phạm vào đầu thì có động tác ném rổ, bóng vào rổ được tính điểm và ném thêm một quả phạt.
   • Nếu lỗi phạm vào đấu thủ không có động tác ném rổ thì cho ném hai quả phạt đền.

Lỗi hai bên

Là trường hợp hai đấu thủ phạm lỗi va chạm nhau gần như cùng một thời điểm.

Xử phạt

* Tính một lỗi cá nhân cho mỗi đấu thủ phạm lỗi, không có ném phạt.

– Trận đấu được tiếp tục :

+ Nếu bóng vào rổ cùng thời điểm xảy ra lỗi, bóng được tính điểm. Đối phương được phát bóng biên ở đường cuối sân.

+ Cho đội đang kiểm soát bóng hoặc đội được quyền phát bóng biên khi xảy ra lỗi hai bên được phát bóng biên gần nơi phạm lỗi.

+ Nếu không có đội nào kiểm soát bóng cũng không được quyền phát bóng biên khi xảy ra lỗi hai bên thì cho hai đấu thủ phạm lỗi nhảy tranh bóng ở vòng tròn gần nơi phạm lỗi.

Lỗi trục xuất

Bất cứ đấu thủ. chính thức, đấu thủ dự bị, HLV có hành động phản tinh thần thể thao một cách trắng trợn thì đều bị trục xuất.

Xử phạt

• Đội không phạm lỗi được ném phạt và phát bóng biên ở giữa đường biên dọc. số quả ném phạt được tính như phạt lỗi phản tinh thần thể thao.
• Ghi một lỗi trục xuất cho người phạm lỗi.

Lỗi kỹ thuật của đấu thủ

Khi một đấu thủ chính thức không quan tâm đến những lời nhắc nhở của trọng tài, hoặc sử dụng những thủ đoạn: Thiếu tôn trọng với ban trọng tài, dùng lời nói hành động xúc phạm, kích động khán giả, chọc ghẹo đối phương, trì hoãn trận đấu, thay đổi số áo mà không báo cho thư ký và trọng tài, treo người trên vòng rổ để thể hiện sức mạnh.

Xử phạt

• Ghi một lỗi kỹ thuật cho đấu thủ phạm lỗi.
• Cho đối phương ném một quả phạt và phát bóng biên ở giữa đường biên dọc.

Quy định luật và cách chơi bóng rổ khác

Luật chơi bóng rổ

Trong luật bóng rổ có quy định, các VĐV chỉ được dùng tay để chơi bóng. Có thể sử dụng những kỹ thuật như chuyền bóng, cầm bóng, lăn bóng… Sẽ tính là phạm luật nếu người chơi sử dụng bất cứ bộ phận nào khác của cơ thể như: chân, ngực, vai…để khống chế bóng. Tuy nhiên nếu vô tình để bóng tiếp xúc với cơ thể thì không bị tính là vi phạm luật.

Thông thường có 2 thể thức thi đấu:

• Bóng rổ thi đấu: mỗi đội 5 người và hai bảng rổ (có 2 hệ thống là NBA và FIBA).
• Bóng rổ đường phố: mỗi đội 3 người và một bảng rổ.

Sân thi đấu bóng rổ

Theo quy tắc chơi bóng rổ, sân thi đấu phải là một mặt phẳng cứng, hình chữ nhật, mặt sân không có chướng ngại vật (hình) có kích thước như sau: chiều dài 28m, chiều rộng là 15m (được tính từ mép trong của đường biên).

Sân có 2 phần cho 2 đội, 1 đường kẻ ở giữa để phân chia 2 phần sân. Mỗi phần có 1 cung tròn lớn, xung quanh cột rổ, còn gọi là vạch 3 điểm. Ở trong vạch 3 điểm là 1 hình thang cân, dùng làm ranh giới cho các cầu thủ khi phải ném phạt, ngoài ra còn vòng tròn ném phạt, để cầu thủ ném phạt căn được vị trí ném.

Trang phục cầu thủ thi đấu

• Áo thun 3 lỗ, phía trước và phía sau lưng phải cùng một màu.
• Áo của mỗi cầu thủ phải được in rõ ràng ở cả sau lưng và trước ngực.
• Số áo sau lưng cao ít nhất 20 cm, số áo trước ngực cao ít nhất 10 cm, chiều rộng của số áo không nhỏ hơn 2 cm.
• Sử dụng số áo từ số 4 đến số 15.

Thời gian thi đấu

Một trận đấu bóng rổ bao gồm 4 hiệp mỗi hiệp 10 phút. Thời gian nghỉ giữa hiệp 1 và hiệp 2, hiệp 3 và hiệp 4, và trước mỗi hiệp phụ là 2 phút. Thời gian nghỉ giữa hiệp 2 và 3 là 15 phút.

Nếu tỉ số điểm hòa nhau khi kết thúc thời gian thi đấu của hiệp 4. Trận đấu sẽ được tiếp tục bằng 1 hoặc nhiều hiệp phụ 5 phút để có kết quả thắng thua. Trong tất cả các hiệp phụ 2 đội sẽ tiếp tục thi đấu theo hướng rổ như hiệp thứ 3 và 4.

Trong một trận thi đấu bóng rổ, trong 3 hiệp đầu và mỗi hiệp phụ mỗi đội được hội ý một lần cho mỗi hiệp, hiệp thứ 4 mỗi đội được hội ý 2 lần. Thời gian của mỗi lần hội ý là 60 giây.

Bắt đầu và kết thúc trận đấu

• Trọng tài sẽ không cho trận đấu diễn ra nếu như một đội thiếu người(không đủ 5 người).
• Trong hiệp thi đấu thứ 3 thì 2 đội phải đổi sân khi hiệp đấu đi hết một nửa thời gian.
• Một hiệp đấu bắt đầu khi có một cầu thủ chạm bóng theo đúng luật thi đấu bóng rổ.
• Trong trường hợp có cầu thủ bị chấn thương thì trọng tài có thể dừng trận đấu.
• Thời gian của hiệp đấu chính hay hiệp phụ sẽ kết thúc khi có âm thanh báo kết thúc trận đấu vang lên.